સોમવારે સંસદે રાજ્યસભામાં ‘બિલ ઓફ લેડિંગ 2025’ બિલ પસાર કરીને ભારતના દરિયાઈ વેપાર માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું. આ બિલ હવે રાષ્ટ્રપતિની મંજૂરીની રાહ જોઈ રહ્યું છે. તે 1856 માં ઘડાયેલા 169 વર્ષ જૂના વસાહતી ‘ભારતીય બિલ ઓફ લેડિંગ એક્ટ’ ને આધુનિક, સરળ અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રમાણિત કાયદા સાથે બદલશે.
બિલ ઓફ લેડિંગ શું છે?
બિલ ઓફ લેડિંગ એ એક દસ્તાવેજ છે જે શિપિંગ કંપની દ્વારા શિપરને આપવામાં આવે છે અને માલના અસ્તિત્વ, તેના માલિક અને ગંતવ્ય સ્થાન વિશે માહિતી આપે છે. આ દસ્તાવેજ દરિયાઈ વેપારમાં માલના પુરવઠા, જાળવણી અને માલિકીના પુરાવા તરીકે કામ કરે છે. જૂના કાયદામાં પરિભાષા જટિલ અને અસ્પષ્ટ હતી, જેના કારણે વેપારમાં વિવાદો અને કાનૂની જટિલતાઓમાં વધારો થયો. ભારતના દરિયાઈ વેપારના વિસ્તરણ અને વૈશ્વિક વેપાર વાતાવરણને અનુરૂપ તેને અપડેટ કરવું જરૂરી હતું.
નવા બિલમાં મુખ્ય ફેરફારો
દરિયાઈ વેપારના નિયમો હવે સ્વચ્છ અને સરળ હશે, જેનાથી તમામ પક્ષોના અધિકારો અને જવાબદારીઓ સ્પષ્ટ થશે. સરકારને નવા નિયમો લાગુ કરવા માટે માર્ગદર્શિકા જારી કરવાનો અધિકાર મળશે. વિદેશી અને સ્થાનિક વેપાર માટે એક એવી વ્યવસ્થા હશે જે સમાન અને આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો અનુસાર હશે. જૂની વસાહતી પરંપરાઓ દૂર કરવામાં આવશે અને દેશની જરૂરિયાતો અનુસાર આધુનિક કાયદા બનાવવામાં આવશે. વિવાદો અને મુકદ્દમાઓની શક્યતાઓ ઓછી થશે, જેના કારણે વેપારમાં સરળતા અને ગતિ આવશે.
શું અસર થશે?
ભારતનો દરિયાઈ વેપાર સરળ બનશે અને વેપાર કરવાની સરળતામાં સુધારો થશે. વૈશ્વિક દરિયાઈ વેપારમાં ભારતનું સ્થાન મજબૂત થશે. ભારતના વેપારી જહાજો અને કાર્ગો કંપનીઓને કાનૂની રક્ષણ અને સુવિધા મળશે.
