ઇઝરાયલ-ઈરાન વચ્ચે વધતા સંઘર્ષ અને પશ્ચિમ એશિયાની પરિસ્થિતિ વચ્ચે ભારતનું મહત્વ શું છે તે અંગે ચર્ચા ચાલી રહી છે. પશ્ચિમ એશિયાના નિષ્ણાત અને વરિષ્ઠ પત્રકાર વેઇલ અવદ કહે છે કે પશ્ચિમ એશિયામાં ભારતે પોતાના મહત્વપૂર્ણ હિસ્સાને ધ્યાનમાં રાખીને સંઘર્ષ અટકાવવામાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવવી જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે પશ્ચિમ એશિયામાં ભારતનો કુદરતી વિસ્તરણ છે. તેમણે ભારતને શાંતિ અને સ્થિરતાને પ્રોત્સાહન આપવામાં નેતૃત્વની ભૂમિકા ભજવવા હાકલ કરી, કારણ કે અહીં ભારતનો ઘણો પ્રભાવ છે.
નિષ્ણાત વેઇલ અવદએ કહ્યું કે ભારત સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવા અને વધુ વિસ્તરણ અટકાવવા માટે પક્ષો વચ્ચેની વાટાઘાટોમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે. ભારતે આગેવાની લેવી જોઈએ જેથી યુદ્ધ ન ફેલાય. બધા પક્ષો સાથે વાત કરવી એ એક સારો સંકેત છે. ભારત આગેવાની લઈ શકે છે અને બાકીના દેશો સાથે આમ કરી શકે છે. જે કટોકટીનો શાંતિપૂર્ણ ઉકેલ શોધી રહ્યા છે. અવદએ કહ્યું કે ભારત ખાદ્ય અને તેલ સુરક્ષા માટે આ પ્રદેશ પર નિર્ભર છે. નવ મિલિયનથી વધુ ભારતીયો મધ્ય પૂર્વમાં રહે છે અને કામ કરે છે. ભારતના મહત્વપૂર્ણ પ્રાદેશિક આર્થિક હિતો છે, જેમાં રેમિટન્સ અને વેપારનો સમાવેશ થાય છે.
જો યુદ્ધ ફાટી નીકળશે તો ભારત સૌથી પહેલા નુકસાન ભોગવશે
અવ્વાદે કહ્યું કે જો યુદ્ધ ફાટી નીકળશે તો ભારત સૌથી પહેલા નુકસાન ભોગવશે કારણ કે ભારત આ ક્ષેત્રમાં નંબર વન હિસ્સેદાર છે. 90 લાખ ભારતીયો પશ્ચિમ એશિયામાં રહે છે. જેમની વાર્ષિક આવક 60 અબજ યુએસ ડોલરથી વધુ છે. વિશ્વના તે ભાગમાં તેલની આયાતમાં તેમનો હિસ્સો છે.
તેમણે કહ્યું કે ભારતના 1.34 કરોડ NRI માંથી 66% થી વધુ લોકો પશ્ચિમ એશિયામાં રહે છે. મુખ્યત્વે UAE, સાઉદી અરેબિયા, કુવૈત, કતાર, ઓમાન અને બહેરીનમાં. યુદ્ધ પર્સિયન ગલ્ફમાં મોટા ભારતીય ડાયસ્પોરાને પ્રાદેશિક તણાવથી જોખમમાં મૂકી શકે છે. જેના કારણે તેમની સુરક્ષા ભારતની મુખ્ય પ્રાથમિકતા બની જાય છે. અવવાદે કહ્યું કે ભારતે સંઘર્ષ પ્રત્યેના તેના અભિગમમાં વ્યૂહાત્મક અસ્પષ્ટતા અપનાવી છે, જે અમેરિકા, ઇઝરાયલ અને આરબ દેશો સાથેના તેના સંબંધોને સંતુલિત કરે છે.
ભારતનો ગલ્ફ દેશો સાથેનો વેપાર $160 થી વધુ છે: જયશંકર
અગાઉ, વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે કહ્યું હતું કે ગલ્ફ દેશો સાથે ભારતનો વેપાર લગભગ $160 થી $180 બિલિયન છે. તેમણે કહ્યું, અખાતમાં આપણી હાજરી ખૂબ જ વ્યાપક અને મહત્વપૂર્ણ છે. 9 મિલિયનથી વધુ ભારતીયો અહીં કામ કરે છે અને રહે છે. આ ઉપરાંત, ગલ્ફ દેશો સાથે ભારતનો સંપર્ક પશ્ચિમ એશિયા અને ઉત્તર આફ્રિકા અને ભૂમધ્ય સમુદ્ર સુધી વિસ્તરેલો છે.
વિદેશ મંત્રીએ એમ પણ કહ્યું કે ભૂમધ્ય દેશો સાથે ભારતનો વાર્ષિક વેપાર $80 બિલિયન જેટલો છે અને લગભગ પાંચ લાખ વિદેશી ભારતીયો અહીં રહે છે. તેમણે કહ્યું કે ભારત આ ક્ષેત્રમાં ઘણા મોટા પ્રોજેક્ટ્સ પર કામ કરી રહ્યું છે, જેમાં એરપોર્ટ, બંદરો, રેલ્વે, ગ્રીન હાઇડ્રોજન, સ્ટીલ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે કહ્યું કે, ભારત અને પશ્ચિમ એશિયાના પ્રયાસોને આફ્રિકા અને યુરોપ સુધી વિસ્તારી શકાય છે. આ સાથે, તેમણે કહ્યું કે કનેક્ટિવિટી અને દરિયાઈ સુરક્ષા અંગે બહુપક્ષીય સહયોગની જરૂર છે.
