મોટરસાયકલ સવારો માટે સારા સમાચાર છે . આગામી દિવસોમાં, તેમને ખરાબ અથવા હલકી ગુણવત્તાવાળા હેલ્મેટથી રાહત મળવાની છે. વાસ્તવમાં, કેન્દ્ર સરકારે રાજ્યોને બાઇકર્સની સલામતી સુનિશ્ચિત કરવા માટે હલકી ગુણવત્તાવાળા હેલ્મેટ બનાવતી કંપનીઓ અને રિટેલરો સામે કડક કાર્યવાહી કરવા જણાવ્યું છે. શનિવારે એક સત્તાવાર નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ગ્રાહક બાબતોનો વિભાગ અને ભારતીય માનક બ્યુરો (BIS) દેશભરના ગ્રાહકોને ફક્ત BIS-પ્રમાણિત હેલ્મેટનો ઉપયોગ કરવાની અપીલ કરે છે. વિભાગે BIS પ્રમાણપત્ર વિના હેલ્મેટનું ઉત્પાદન અથવા વેચાણ કરવા સામે કડક કાર્યવાહી કરવાની પણ હાકલ કરી છે.
ડ્રાઇવરોની સલામતી પ્રથમ આવે છે
ગ્રાહક બાબતોના વિભાગે જણાવ્યું છે કે ભારતીય રસ્તાઓ પર 21 કરોડથી વધુ ટુ-વ્હીલર દોડે છે, તેથી સવારોની સલામતી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. વિભાગે પુનરોચ્ચાર કર્યો કે મોટર વાહન અધિનિયમ, 1988 હેઠળ ટુ-વ્હીલર સવારો માટે હેલ્મેટ પહેરવું ફરજિયાત છે, અને હલકી ગુણવત્તાવાળા અને ગેરકાયદેસર હેલ્મેટ વેચવા એ સલામતી સાથે સીધો સમાધાન છે. સરકારે કહ્યું કે 2021 થી ગુણવત્તા નિયંત્રણ આદેશ લાગુ છે, જે હેઠળ BIS ધોરણો હેઠળ પ્રમાણિત ISI-ચિહ્નિત હેલ્મેટ જ ટુ-વ્હીલર સવારો માટે માન્ય માનવામાં આવે છે. જૂન 2025 સુધીમાં, દેશભરમાં 176 હેલ્મેટ ઉત્પાદકો છે જેમની પાસે માન્ય BIS લાઇસન્સ છે.
વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, રસ્તાના કિનારે અને અનિયંત્રિત દુકાનોમાં વેચાતા ઘણા હેલ્મેટ ફરજિયાત BIS પ્રમાણપત્રનો અભાવ ધરાવે છે, જેના કારણે સામાન્ય ગ્રાહકોના જીવન જોખમમાં મુકાય છે અને માર્ગ અકસ્માતમાં મૃત્યુનું મુખ્ય કારણ બને છે. ગુણવત્તાના ધોરણો સુનિશ્ચિત કરવા માટે, બ્યુરો ઓફ ઇન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS) નિયમિતપણે ફેક્ટરીઓ અને બજારોનું નિરીક્ષણ કરે છે અને નિયમોના ઉલ્લંઘન માટે શોધ અને જપ્તીની કામગીરી હાથ ધરે છે.
લાઇસન્સ રદ કરાયું
ગયા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન, સરકારે હલકી ગુણવત્તાવાળા હેલ્મેટને રોકવા માટે કડક પગલાં લીધાં. 500 થી વધુ હેલ્મેટ નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં BIS માનક ચિહ્નના દુરુપયોગના ઘણા કિસ્સાઓ પ્રકાશમાં આવ્યા હતા. આ ક્રમમાં, દેશભરમાં 30 થી વધુ શોધ અને જપ્તીની કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી હતી. દિલ્હીમાં એક મોટી ઝુંબેશમાં, 9 હેલ્મેટ ઉત્પાદકો પાસેથી 2,500 થી વધુ ગેરકાયદેસર અને હલકી ગુણવત્તાવાળા હેલ્મેટ જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા. આ કંપનીઓના લાઇસન્સ કાં તો સમાપ્ત થઈ ગયા હતા અથવા રદ કરવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત, 17 છૂટક દુકાનો અને રસ્તાની બાજુમાં વિક્રેતાઓ પાસેથી લગભગ 500 હલકી ગુણવત્તાવાળા હેલ્મેટ પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા. અગાઉ, ગ્રાહક બાબતોના વિભાગે તમામ જિલ્લા કલેક્ટરો (DC) અને જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ (DM) ને પત્ર લખીને રાષ્ટ્રવ્યાપી ઝુંબેશ શરૂ કરવા અને બિન-પાલનકારી હેલ્મેટ વેચતા ઉત્પાદકો અને દુકાનદારો સામે કડક કાર્યવાહી કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. આ સાથે, BIS ની સ્થાનિક કચેરીઓને પોલીસ અને જિલ્લા વહીવટીતંત્ર સાથે સતત સંકલનમાં રહેવા અને કાર્યવાહીમાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
